maandag 17 oktober 2011

Misschien probeer ik morgen toch eens overdag

Dat het niet genoeg over inhoud gaat. Commentaar op de Belgische politiek is het niet (meer), maar op de teksten op mijn blog. Studeer jij daar ook, zo vroeg mijn vader.

Affirmatief, want terwijl men in Leuven de schachten nog niet eens heeft kunnen dopen heb ik mijn eerste kwartaal er al op zitten. Vier blokken, een feest. Gewoonlijk volgt men hier dan drie vakken van vijf studiepunten in zo'n kwartaal. Omwille van mijn masterthesis dit jaar had ik de afgelopen zeven weken slechts twee vakken: "Advanced Data Analysis" en "Exoplanets".

Dat laatste gaat over alle planeten buiten die van onze zon. De honderden, verre en onbekende planeten in de rest van onze kosmos dus. Een tak van de sterrenkunde die bijzonder jong is, vijftien jaar lang detecteren we nu deze planeten. Ze variëren in afmetingen en eigenschappen, van warm tot koud en van grote gasplaneten (vergelijk met bijvoorbeeld Jupiter of Saturnus) tot kleine aardse planeten. Detectie van deze kleine, donkere objecten naast grote, heldere sterren is wat moeilijker dan - ik zeg maar wat - het opmeten van de snelheid van een paar neutrino's in het CERN.

De mooiste quote van het boek staat alvast op de eerste pagina te lezen:

"Dedicated to all the people on this planet who have big dreams and succeed in making them happen."

Dat het een gebied is dat tot de verbeelding spreekt, komt ook meerdere malen aan bod. Ook voor mezelf is dit waar. Ooit begon ik niet aan bio-chemie ("om mensen te klonen") maar aan fysica ("het ontdekken van buitenaards leven!"). Na drie jaar in de fysica koos ik uiteindelijk voor sterrenkunde, en via een omzwerving naar Denemarken kom ik uiteindelijk uit bij een onderwerp dat dit thema luidop durft behandelen. Of, zoals Sara Seager het schrijft:

"This is a unique time in human history - for the first time, we are on the technological brink of being able to answer questions that have been around for thousands of years: Are there other planets like Earth? Are they common? Do any have signs of life? The field of exoplanets is rapidly moving toward answering these questions."

"This is the promise and hope for exoplanets - the detection and characterization of habitable worlds. We are on the verge of, if not in the very midst of, the greatest change in perspective of our place in the universe since the time of Copernicus."

Ook in mijn masterthesis komen deze exoplaneten trouwens voor - maar daarover later meer. Voor u een al te romantisch beeld krijgt, we hebben het in de cursus voornamelijk over detectietechnieken en marsmannetjes komen voorlopig niet echt aan bod. Maar toch.

Zeven verschillende thema's kregen we van tevoren, compleet met een pdf-file met allerlei figuren en formules. Op het examen kregen we dan donderdag een thema toegewezen, en mochten we hierover aan de hand van het document beginnen vertellen. Waarna de discussie uiteraard verder gaat over de rest van het vak. Een externe professor is tevens aanwezig op het mondeling, om de neutraliteit te waarborgen. Na 25 minuten praten, mag je enkele minuten het lokaal verlaten. Vervolgens krijg je het resultaat meteen te horen: een 7 (12, 10, 7, 4, 2, 0, -3 zijn de mogelijke Deense resultaten, waarvan de laatste twee niet geslaagd zijn - het nut van deze vreemde getallen ontgaat mij evenzeer als u). Soit, in Leuven wordt dit voor mij in principe omgerekend naar een 14. Niet fantastisch, maar ook niet slecht natuurlijk!

Vervolgens het examen van de gevorderde data-analyse. Statistiek dus, en echt interessant is dat nooit. Niemand houdt er van, maar nuttig en nodig is het wel. Een bijzonder goed gedoceerd vak werd het ook, steeds toegepast op wat nodig is in experimentele of observationele fysica (denk aan foutenberekening en het modelleren/fitten van data). Of zoals R.J. Barlow het schrijft in het handboek:

"Many science students acquire a distinctly negative attitude towards the subject of statistics. The reasons for this are clear. The traditional first year concentrated statistics course of derivations and exhortations makes little impact on the young undergraduates, who want to get to grips with the basic truths of their chosen subject and have no interest in sordid details like error bars. The hapless students then go to laboratory classes, in which their enjoyment of the experiments is marred by the awful chore of the "error analysis" at the end, where, whatever they do, they inevitably get harshly criticised for doing it wrong. Under such circumstances, statistics can soon become a collection of meaningless ritual, to be gone through correctly if harsh words and bad marks are to be avoided. As a student, I was no different from any other in this respect."

Een handboek dat ik mijn Leuvense collega-wetenschapsstudenten zeker kan aanbevelen, gecombineerd met een goed docent en het werd een aangenaam vak. Voor de thesis zal ik er ongetwijfeld nog vele malen op terugblikken. Door de aard van het vak krijgen we geen echte graad, slechts een pass/fail-beoordeling. "Passed, of course, and in a very nice way," zo sprak Karsten Riisager na het mondeling.

Ziezo, op naar kwartaal twee. Slechts een vak daar, "Advanced Cosmology", en dus dringend tijd om dat thesis wat hoger op het lijstje met prioriteiten te plaatsen.

Maar eerst - via het "werk" in het Studenterhus - gratis naar het Deense basket gaan kijken, een feestje bouwen en vrijdag voor een week naar Noorwegen trekken. Het moet hier ook niet altijd over inhoud gaan hé.

Groetjes, kusjes en liefde,
Vinnie

0 reacties:

Een reactie posten

Mogelijk gemaakt door Blogger.